Doç. Dr. B. Nazan Walpoth
Karaciðer ve safra kesesi ile barýþýk yýlbaþý menüsü
Yýlbaþý menüleri nefisimiz için ne kadar zevk verici olabiliyorsa da o oranda karaciðer ve safra sistemimiz için bir iþkence olabilir.
Nefsimizi zorlayan menü güzellikleri içinde kendimizi sýnýrlamamýz zor olabilir. Midemizin artýk yiyecek alamaz durumda gerilme haline dolgunluk diyoruz. Bu hissedilen dolgunluk hali asýl dolgunluktan 15 dakika gecikmeli olarak hissedildiðinden artýk iþ iþten çoktan geçmiþ fazla yiyecek almýþýzdýr.
Karaciðer ve safra kesesi alýnan fazla yaðý, alkolü sindirmemiz için fazla mesai yapmaktadýrlar. Yaðlar özellikle safra asitleri yardýmý ile sindirilebilmektedir. Safra kesesi bu aþamada karaciðerin yaðlarý parçalamak için gerekli sindirim sývýlarýný üretmektedir. Ne kadar çok yað tüketirsek safra kesesmizi o kadar yorulur aksilik tam da yýlbaþýnda da safra kesesi aðrýlarýna (koliklerine ) maruz kalýrýz. Safra sývýsýndaki maddeler daha önce sertleþip insanlarýn 1/3 de kesede taþ oluþturabilir. Bazen kiþi bunu uzun süre farketmeyebilir. Aðýr bir menü yeterince alkol ile birleþince ani çok dramatik þikayetler ortaya çýkabilir. Çünkü safra kesesi aðýr bir menüden sonra kendini boþaltmak ister. Taþlar safra yollarýný týkadýðý için staza sebep olur. Bu oluþan safra sývýsý stazý çok sýkýntýlý þikayetlere sebep olabilir. Çok aðrýlý kolikler en önemlisi ama bunun yanýnda gaz þikayeti, bulantý kusma gibi þikayetleri olabilir . Acil servisler bu dönemde en birincil bu þikayetlerle gelen hastalarla dolar.
BASÝT EVDE YAPILABÝLECEKLER
Yýlýn bu günlerini saðlýklý geçirebilmek için aðýr menülerden kaçýnmak gerekli. Yýlbaþý gecesinden ya da aðýr menülerinden birkaç gün önce 1800 Kaloriyi geçmeyen sebze, meyve, yaðsýz et, balýk aðýrlýklý menüler almak da önerilenler arasýnda.
Enginar gibi sebzeler mesela safra kesesi akýmýný güçlendirir ve hazýmsýzlýðýn pek çok aþamasýna faydalýdýr (dolgunluk, gaz þikayeti, bulantý). Hatta batýda bu sebze ile tecrübesi olmayanlara bunun eczanelerde satýlan tablet formu önerilmekte. Bunun yanýnda devedikeni de enginar gibi karaciðerin yenilenmesini (rejenerasyonunu) desteklemekte zehirli madde atýmýnda yararlýdýr. Etkisini en iyi akþam sýcak su ile çay yapar gibi alýndýðýnda gösterir. Devedikeninin çiçeðinden edinilen silymarýn denen maddenin aðýr karaciðer hasarlarýnda bile etkisinini olabildiði yazýlmakta. Ayrýca çay olarak yemekler arasý içilmesi önerilen Achillea (bin yaprak, kandil çiçeði, civan perçemi olarak da adlandýrýlan) bitkisi vardýr. Koliklerde faydasý olduðu gibi hazmý kolaylaþtýrýcý etkileri vardýr. Bu bitki eterik yað ve flavanoid içerdiði için iltihap giderici etkileri de olabilmektedir, yatmadan önce çay þeklinde içilen bu bitki karaciðer safra kesesi, mide üzerine rahatlatýcý olabilir.
Yemek sonrasý sindirim için iyi olduðu düþünülen yüksek yüzdeli alkollü içecekler karaciðer ve safra sistemimizi ekstra yoracaðý için yerine siyah çay ya da nane çayý önerilmektedir.
En basit ve etkili yöntem yemeði yavaþ yemek ve çok çiðnemek, çünkü tokluk hissi 15-20 dakika sonra gelmekte ve bu zaman diliminde hýzlý yeme ile gereðinden fazla yemek alabilmekteyiz.
Yemekten sonra yapýlan uzun bir yürüyüþün sindirime ayrýca çok önemli bir katkýsý olmaktadýr.
Sonuçta yine de üst batýn aðrýsý oluþursa kesinlikle bir hekime görünmekte yarar vardýr.
Saðlýklý huzurlu yýllar dilerim
Önemli dipnot: yazýdaki bitkisel öneriler ruhsatlý, dozaji belli formlar içindir (çay ve tablet).
Lutfen kendiniz yapmayýnýz zararlý olabilir!
Doç. Dr. B. Nazan Walpoth
nazan.walpoth@insel.ch
Yýlbaþý menüleri nefisimiz için ne kadar zevk verici olabiliyorsa da o oranda karaciðer ve safra sistemimiz için bir iþkence olabilir.
Nefsimizi zorlayan menü güzellikleri içinde kendimizi sýnýrlamamýz zor olabilir. Midemizin artýk yiyecek alamaz durumda gerilme haline dolgunluk diyoruz. Bu hissedilen dolgunluk hali asýl dolgunluktan 15 dakika gecikmeli olarak hissedildiðinden artýk iþ iþten çoktan geçmiþ fazla yiyecek almýþýzdýr.
Karaciðer ve safra kesesi alýnan fazla yaðý, alkolü sindirmemiz için fazla mesai yapmaktadýrlar. Yaðlar özellikle safra asitleri yardýmý ile sindirilebilmektedir. Safra kesesi bu aþamada karaciðerin yaðlarý parçalamak için gerekli sindirim sývýlarýný üretmektedir. Ne kadar çok yað tüketirsek safra kesesmizi o kadar yorulur aksilik tam da yýlbaþýnda da safra kesesi aðrýlarýna (koliklerine ) maruz kalýrýz. Safra sývýsýndaki maddeler daha önce sertleþip insanlarýn 1/3 de kesede taþ oluþturabilir. Bazen kiþi bunu uzun süre farketmeyebilir. Aðýr bir menü yeterince alkol ile birleþince ani çok dramatik þikayetler ortaya çýkabilir. Çünkü safra kesesi aðýr bir menüden sonra kendini boþaltmak ister. Taþlar safra yollarýný týkadýðý için staza sebep olur. Bu oluþan safra sývýsý stazý çok sýkýntýlý þikayetlere sebep olabilir. Çok aðrýlý kolikler en önemlisi ama bunun yanýnda gaz þikayeti, bulantý kusma gibi þikayetleri olabilir . Acil servisler bu dönemde en birincil bu þikayetlerle gelen hastalarla dolar.
BASÝT EVDE YAPILABÝLECEKLER
Yýlýn bu günlerini saðlýklý geçirebilmek için aðýr menülerden kaçýnmak gerekli. Yýlbaþý gecesinden ya da aðýr menülerinden birkaç gün önce 1800 Kaloriyi geçmeyen sebze, meyve, yaðsýz et, balýk aðýrlýklý menüler almak da önerilenler arasýnda.
Enginar gibi sebzeler mesela safra kesesi akýmýný güçlendirir ve hazýmsýzlýðýn pek çok aþamasýna faydalýdýr (dolgunluk, gaz þikayeti, bulantý). Hatta batýda bu sebze ile tecrübesi olmayanlara bunun eczanelerde satýlan tablet formu önerilmekte. Bunun yanýnda devedikeni de enginar gibi karaciðerin yenilenmesini (rejenerasyonunu) desteklemekte zehirli madde atýmýnda yararlýdýr. Etkisini en iyi akþam sýcak su ile çay yapar gibi alýndýðýnda gösterir. Devedikeninin çiçeðinden edinilen silymarýn denen maddenin aðýr karaciðer hasarlarýnda bile etkisinini olabildiði yazýlmakta. Ayrýca çay olarak yemekler arasý içilmesi önerilen Achillea (bin yaprak, kandil çiçeði, civan perçemi olarak da adlandýrýlan) bitkisi vardýr. Koliklerde faydasý olduðu gibi hazmý kolaylaþtýrýcý etkileri vardýr. Bu bitki eterik yað ve flavanoid içerdiði için iltihap giderici etkileri de olabilmektedir, yatmadan önce çay þeklinde içilen bu bitki karaciðer safra kesesi, mide üzerine rahatlatýcý olabilir.
 |  |
Yemek sonrasý sindirim için iyi olduðu düþünülen yüksek yüzdeli alkollü içecekler karaciðer ve safra sistemimizi ekstra yoracaðý için yerine siyah çay ya da nane çayý önerilmektedir.
En basit ve etkili yöntem yemeði yavaþ yemek ve çok çiðnemek, çünkü tokluk hissi 15-20 dakika sonra gelmekte ve bu zaman diliminde hýzlý yeme ile gereðinden fazla yemek alabilmekteyiz.
Yemekten sonra yapýlan uzun bir yürüyüþün sindirime ayrýca çok önemli bir katkýsý olmaktadýr.
Sonuçta yine de üst batýn aðrýsý oluþursa kesinlikle bir hekime görünmekte yarar vardýr.
Saðlýklý huzurlu yýllar dilerim
Önemli dipnot: yazýdaki bitkisel öneriler ruhsatlý, dozaji belli formlar içindir (çay ve tablet).
Lutfen kendiniz yapmayýnýz zararlý olabilir!
Doç. Dr. B. Nazan Walpoth
nazan.walpoth@insel.ch
"Doç. Dr. B. Nazan Walpoth" bütün yazýlarý için týklayýn...