Turgay Tezgin
Foça’da küçük balýkçýlara aðýr darbe
Bir kenti var eden özelliklerin baþýnda kendine özgülüðü gelir. Foça’yý var eden en önemli özelliklerinden biri balýkçý kasabasý olmasý ve bunu, bugüne kadar yaþatabilmesidir.
Özellikle Küçük Deniz’de sandallarý ile, kaldýrým kenarlarýna koyduklarý aðlarý ile, ticari deðeri olmayan balýklarý yemek için bekleyen kedileri ile, kaldýrýma yaydýklarý aðlarýný onarmalarý ile, adalarda yaþayan keklik tavþan gibi hayvanlarý beslemeye çalýþmalarý ile, Akdeniz Foku’nu korumak için yürüttükleri mücadele ile, sabahýn ilk ýþýklarý ile kente duyurduklarý pat pat motor sesleri ile, kendi aralarýnda yüksek sesle zaman zaman küfürlü konuþmalarý ile Foçalý küçük balýkçý Foça’nýn önemli bir kültürel birikimidir.
Foça’nýn olmazsa olmazýdýr küçük balýkçý.
Küçük Deniz üçgeninde yaþam 25 saattir. Hangi saatinde giderseniz gidin, binbir öykü derlersiniz heybenize. Balýkçýsýyla, balýk kokularýyla, aðlarýyla, kedileriyle, mavi brandalý tenteleri, kýyýdaki mavi örtü kümeleriyle balýkçý kasabasýdýr Foça.
Güzel Foça, balýkçý Foça, balýk restoranlarýyla ünlü Foça, balýkçý kültürünü en naif haliyle yaþayan ve yansýtan Foça!
Deniz eli boþ döndürmez balýkçýyý pek. Deniz bilir balýkçýnýn bakmakla yükümlü olduklarýný, evdeki çoluk çocuðunu, mahalledeki yaþlý teyzeleri, kediyi köpeði, velhasýl ekmek parasýný...
Deniz bilir, ekmek parasý kazanmaya çalýþanlarýn rýzk kavgasýný.
Ama aðýrlaþan ekonomik koþullar içinde gerçek sayýlarý gün geçtikçe azalan küçük balýkçýlar yaþamlarýný devam ettirebilecek geliri saðlamakta zorlanmaktadýrlar. Birçoðu bulabildikleri baþka iþlere yönelmeye baþlamýþtýr.
Baþlama gerekçesi ne olursa olsun bu yýl altýncýsý düzenlenen “Rasgele Balýkçýlýk Festivali” ve farklý çalýþmalar ile amatör olta balýkçýlýðý özendirilmiþtir.
Ýzmir, Manisa ve yakýn çevre kentlerinden Foça’ya olta balýkçýlýðý yapmak üzere gelenlerin sayýsý her geçen gün artmýþtýr. Bu olta balýkçýlarýnýn bir kýsmý sahilden, tahta iskelelerden, Büyük Deniz’deki büyük balýkçý teknelerinin üzerinden balýk tutarken, bir kýsmý da günlük olarak kiraladýklarý sandallar veya olta balýkçýlýðý turlarý düzenleyen gezi tekneleri ile adalarýn arasýnda açýk denizde avlanmayý tercih etmektedirler.
Amatör olta balýkçýlarýnýn bu tercihleri küçük balýkçýlara önemli bir gelir kaynaðý olmakta, mesleklerini devam ettirerek yaþamalarýna önemli bir katký saðlamaktadýrlar.
Henüz yeni yeni büyümeye baþlayan bu gelir pastasýndan daha fazla pay almaya çalýþan tur tekneleri ile küçük balýkçýlar arasýnda sürtüþme de baþlamýþ ve sonuçta amatör balýkçýlarýn sandallar ve tur tekneleri ile denize açýlmalarýnýn yasaklanmasý gündeme gelmiþtir.
Çay içerken sohbet ettiðimiz Su ürünleri Kooperatifi baþkaný Yaþar Balta sýkýntýlý olduðu her halinden belli olan ifadeler ile birçok yetkiliye yönelttiðini söylediði sorularý bize de soruyor ve yanýtýný da kendisi veriyor.
- Balýkçý nasýl olunuyor?
- Denizden balýk tutmak isteyerek kayýk almak isteyen bir kiþinin ne yapmasý gerekiyor?
Ve diðer sorular. Özetle, sorularý ile açýklanmasýný istediði hususlardan biri; ayný özelliklerdeki tekne ile, yýllarca kullandýklarý tekneyi, dolaþtýklarý denizi ve havayý en ayrýntýsýna kadar bilen kendileri yolcu taþýyamazken, çok basit bir sýnav ile belge alan hiçbir þey bilmeyen birisinin nasýl oluyor da dört kiþiyi taþýyabildiðini sorguluyor.
Yanýmýzdaki Þevki kaptan, 9 Eylül Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesine gönderdiði faksa yanýt alamadýðýný, sorunlarýna çözüm üretilmesinde öncü olmasý gerektiðini düþündüðü üniversite camiasýnýn suskun kalmasýndan þikayet ediyor.
Ýbrahim kaptanýn da þikayetleri var. Yaþar Balta deðiþik konularda konuþmaya devam ediyor, hepsi de önemli tespitler. Kooperatifin üye sayýsýnýn 135 olduðunu, büyük balýkçý tekneleri kaptanlarýný ve çalýþanlarýnýn haricinde yaklaþýk 60 küçük balýkçý üyelerinin olduðunu söylüyor. Ülkemizde özellikle küçük balýkçýlarýn kayýtlarýný tutan bir veri tabanýnýn oluþturulmamýþ olmasýnýn eksikliðini anlatýyor. Her isteyenin balýkçýlýk belgesi alabilmesinin saçmalýðýný anlatýyor.
Elbette kanunlarýn uygulanmasý konusunda hem fikiriz, ama devletin sosyal devlet olma özelliðini unutmadan kanunlarýn uygulanmasý ile oluþan olumsuzluklar konusunda çözüm üretmesi gerekmektedir.
Hele ki konu yukarýda deðindiðimiz gibi Foça’nýn kültürel kimliðini koruyabilmesi hususunda olunca sosyal devlet anlayýþýnýn hýzla uygulanmasý gerekliliði apaçýk ortadadýr. Küçük balýkçýlarýn son günlerde uygulanmaya çalýþýlan dar bakýþ açýlarýnýn getirdiði yasaklamalar ile yok edilmeye çalýþýlmayýp korunmasý konusunda her þey yapýlmalýdýr. Tarým Bakanlýðý, Denizcilik Müsteþarlýðý ve Sahil Güvenlik Komutanlýðý’nýn acilen üretecekleri kýsa vadeli çözümler ile amatör balýkçýlarýn taþýnmasý konusundaki sýkýntýnýn aþýlacaðýna inanýyoruz.
Uzun vadede hükümetlerin devlet politikasý olarak ülkemizin kültürel kimliðini oluþturan Foça’nýn küçük balýkçýlarý gibi kesimlerin yaþamsal gereksinmelerini yaptýklarý iþlerden karþýlayabilmeleri konusunda destekleme politikalarý geliþtireceklerini düþünmek istiyoruz.
Küçük Deniz’de bir kafede otururken sahil kenarýna baðlanmýþ balýkçý sandallarýný hep yerlerinde görmek istiyoruz…
Rasgele!
Turgay Tezgin
"Turgay Tezgin" bütün yazýlarý için týklayýn...
Bir kenti var eden özelliklerin baþýnda kendine özgülüðü gelir. Foça’yý var eden en önemli özelliklerinden biri balýkçý kasabasý olmasý ve bunu, bugüne kadar yaþatabilmesidir.
Özellikle Küçük Deniz’de sandallarý ile, kaldýrým kenarlarýna koyduklarý aðlarý ile, ticari deðeri olmayan balýklarý yemek için bekleyen kedileri ile, kaldýrýma yaydýklarý aðlarýný onarmalarý ile, adalarda yaþayan keklik tavþan gibi hayvanlarý beslemeye çalýþmalarý ile, Akdeniz Foku’nu korumak için yürüttükleri mücadele ile, sabahýn ilk ýþýklarý ile kente duyurduklarý pat pat motor sesleri ile, kendi aralarýnda yüksek sesle zaman zaman küfürlü konuþmalarý ile Foçalý küçük balýkçý Foça’nýn önemli bir kültürel birikimidir.
Foça’nýn olmazsa olmazýdýr küçük balýkçý.
Küçük Deniz üçgeninde yaþam 25 saattir. Hangi saatinde giderseniz gidin, binbir öykü derlersiniz heybenize. Balýkçýsýyla, balýk kokularýyla, aðlarýyla, kedileriyle, mavi brandalý tenteleri, kýyýdaki mavi örtü kümeleriyle balýkçý kasabasýdýr Foça.
Güzel Foça, balýkçý Foça, balýk restoranlarýyla ünlü Foça, balýkçý kültürünü en naif haliyle yaþayan ve yansýtan Foça!
Deniz eli boþ döndürmez balýkçýyý pek. Deniz bilir balýkçýnýn bakmakla yükümlü olduklarýný, evdeki çoluk çocuðunu, mahalledeki yaþlý teyzeleri, kediyi köpeði, velhasýl ekmek parasýný...
Deniz bilir, ekmek parasý kazanmaya çalýþanlarýn rýzk kavgasýný.
Ama aðýrlaþan ekonomik koþullar içinde gerçek sayýlarý gün geçtikçe azalan küçük balýkçýlar yaþamlarýný devam ettirebilecek geliri saðlamakta zorlanmaktadýrlar. Birçoðu bulabildikleri baþka iþlere yönelmeye baþlamýþtýr.
Baþlama gerekçesi ne olursa olsun bu yýl altýncýsý düzenlenen “Rasgele Balýkçýlýk Festivali” ve farklý çalýþmalar ile amatör olta balýkçýlýðý özendirilmiþtir.
Ýzmir, Manisa ve yakýn çevre kentlerinden Foça’ya olta balýkçýlýðý yapmak üzere gelenlerin sayýsý her geçen gün artmýþtýr. Bu olta balýkçýlarýnýn bir kýsmý sahilden, tahta iskelelerden, Büyük Deniz’deki büyük balýkçý teknelerinin üzerinden balýk tutarken, bir kýsmý da günlük olarak kiraladýklarý sandallar veya olta balýkçýlýðý turlarý düzenleyen gezi tekneleri ile adalarýn arasýnda açýk denizde avlanmayý tercih etmektedirler.
Amatör olta balýkçýlarýnýn bu tercihleri küçük balýkçýlara önemli bir gelir kaynaðý olmakta, mesleklerini devam ettirerek yaþamalarýna önemli bir katký saðlamaktadýrlar.
Henüz yeni yeni büyümeye baþlayan bu gelir pastasýndan daha fazla pay almaya çalýþan tur tekneleri ile küçük balýkçýlar arasýnda sürtüþme de baþlamýþ ve sonuçta amatör balýkçýlarýn sandallar ve tur tekneleri ile denize açýlmalarýnýn yasaklanmasý gündeme gelmiþtir.
Çay içerken sohbet ettiðimiz Su ürünleri Kooperatifi baþkaný Yaþar Balta sýkýntýlý olduðu her halinden belli olan ifadeler ile birçok yetkiliye yönelttiðini söylediði sorularý bize de soruyor ve yanýtýný da kendisi veriyor.
- Balýkçý nasýl olunuyor?
- Denizden balýk tutmak isteyerek kayýk almak isteyen bir kiþinin ne yapmasý gerekiyor?
Ve diðer sorular. Özetle, sorularý ile açýklanmasýný istediði hususlardan biri; ayný özelliklerdeki tekne ile, yýllarca kullandýklarý tekneyi, dolaþtýklarý denizi ve havayý en ayrýntýsýna kadar bilen kendileri yolcu taþýyamazken, çok basit bir sýnav ile belge alan hiçbir þey bilmeyen birisinin nasýl oluyor da dört kiþiyi taþýyabildiðini sorguluyor.
Yanýmýzdaki Þevki kaptan, 9 Eylül Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesine gönderdiði faksa yanýt alamadýðýný, sorunlarýna çözüm üretilmesinde öncü olmasý gerektiðini düþündüðü üniversite camiasýnýn suskun kalmasýndan þikayet ediyor.
Ýbrahim kaptanýn da þikayetleri var. Yaþar Balta deðiþik konularda konuþmaya devam ediyor, hepsi de önemli tespitler. Kooperatifin üye sayýsýnýn 135 olduðunu, büyük balýkçý tekneleri kaptanlarýný ve çalýþanlarýnýn haricinde yaklaþýk 60 küçük balýkçý üyelerinin olduðunu söylüyor. Ülkemizde özellikle küçük balýkçýlarýn kayýtlarýný tutan bir veri tabanýnýn oluþturulmamýþ olmasýnýn eksikliðini anlatýyor. Her isteyenin balýkçýlýk belgesi alabilmesinin saçmalýðýný anlatýyor.
Elbette kanunlarýn uygulanmasý konusunda hem fikiriz, ama devletin sosyal devlet olma özelliðini unutmadan kanunlarýn uygulanmasý ile oluþan olumsuzluklar konusunda çözüm üretmesi gerekmektedir.
Hele ki konu yukarýda deðindiðimiz gibi Foça’nýn kültürel kimliðini koruyabilmesi hususunda olunca sosyal devlet anlayýþýnýn hýzla uygulanmasý gerekliliði apaçýk ortadadýr. Küçük balýkçýlarýn son günlerde uygulanmaya çalýþýlan dar bakýþ açýlarýnýn getirdiði yasaklamalar ile yok edilmeye çalýþýlmayýp korunmasý konusunda her þey yapýlmalýdýr. Tarým Bakanlýðý, Denizcilik Müsteþarlýðý ve Sahil Güvenlik Komutanlýðý’nýn acilen üretecekleri kýsa vadeli çözümler ile amatör balýkçýlarýn taþýnmasý konusundaki sýkýntýnýn aþýlacaðýna inanýyoruz.
Uzun vadede hükümetlerin devlet politikasý olarak ülkemizin kültürel kimliðini oluþturan Foça’nýn küçük balýkçýlarý gibi kesimlerin yaþamsal gereksinmelerini yaptýklarý iþlerden karþýlayabilmeleri konusunda destekleme politikalarý geliþtireceklerini düþünmek istiyoruz.
Küçük Deniz’de bir kafede otururken sahil kenarýna baðlanmýþ balýkçý sandallarýný hep yerlerinde görmek istiyoruz…
Rasgele!
Turgay Tezgin
"Turgay Tezgin" bütün yazýlarý için týklayýn...