Cevat YILDIRIM
BİR SERGİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
Foça’da Reha Midilli Kültür Merkezi önünde bir kalabalık vardı. Merakla yaklaÅŸtım. O gün “Dünya Emekçi Kadınlar” günü olduÄŸunu öğrendim. Kapı önünde kırmızı fistanlı genç bir hanımefendi ile onun için övgülerini sayfaya döken sarışın bir hanım dikkatimi çekti. Al renkli elbisesi üzerinde mavi çiçekleri olan kadın ahaliye şöyle seslendi:
— Sergimi tüm çalışan kadınlara ithaf ediyorum. Gelecekte genç kızlarımızın daha demokrat bir ülkede yaÅŸamalarını diliyorum. Bizim çektiÄŸimiz sıkıntıyı onlar çekmesin…
Genç başkan kurdeleyi kestikten sonra halk akın akın salona doldu. İçeriye giren kişiler sanatçıyı soru yağmuruna tuttular. Akabinde içeceklerini yudumlarken ressama beğenilerini bildirdiler. Yoğunluk azalınca tabloların karşısına geçerek izledim.
Tuvallerde en çok göze çarpan konular iş yapan kadınlar, gezinen veya otlayan atlardı. Bulutlar, tepeler, dağlar, köyler, keçiler, koyunlar dere ve köprülerin çok iyi gözlendiğini sezmek için resimden anlamaya gerek yok. Dikkatlice bakarsanız, anlatımlar sadece dış gözlemle değil, yürekle de iyice fark edilip, beyin süzgecinden elendikten sonra beceriyle düz yüzey üzerine nasıl işlendiğini kavrarsınız. Sanatçı sözle size duyurmasa da, tablolar kendince konuşuyor. Ağaçlar arasında yürüyen iki kadın sanki günlük olayları birbirine aktarıyor gibi samimiyetle ilerliyor. Diğerinde kilim dokuyanlar, yanındakinde kış hazırlığı yapan köylü kadın göze çarpıyor. Belleri bükük çapa yapanlar gibi konular sanatçının küçük kızlığından olgun insan oluncaya dek çevresinde görüp, zihnine nakşettiği konular olmalı. Küçük çobanla konuşan yeni yetme kız belki de kendisidir. At üzerinde yola çıkan kadın heybesindeki bebesiyle annesi, komşusu ya da yakından tanıdığı biri olabilir. Bu tuval üzerinde folklorik ve kırsal yaşam öğelerini görmek olasıdır. Ressam, bayraklı kadın resmiyle kadının yüceliğini ortaya koymuştur. Birçok çerçeveyi incelerseniz Anadolu kadınının hamaratlığını, analık duygularını, iş becerisini etüt ederek, kadının elleriyle yeni bir dünya yarattığını sezebilirsiniz.
Kayalar üzerinde Göreme’nin kaya mezarlarını andıran kuÅŸ bakışı resmedilmiÅŸ tablonun önünde durup, sanatçıya bu görüntü nereyi anlatıyor diye sorduÄŸumda;
- Köyüm Sülümenli, dedi.
Kayalık tepelerde minnacık delikleri izlerken, bir hayale daldım. Bunlar belki birer kaya mezarıydı. Onların Ferhat’ın su tünelleri olduÄŸunu kabul edip hayale daldım. Yürüdüğüm dehlizde karşımdaki, “Kibele, Athena, ya da Ä°da Dağı’ndaki Sarı Kız mıydı? Belki KurtuluÅŸ Savaşı’nın Halide Onbaşı”sıydı aydınlığın ucunda görünen. Bunların hepsinden birer ışık aldıktan sonra, UÅŸak’taki köyünde yaÅŸayan anasının genleriyle birleÅŸtirip, ben Anadolu’yum dercesine bizi geçmiÅŸten günümüzü taşıyan, sanatçıyla sohbete baÅŸlamadan önce içimden onu kutladım.
Tabloların kimisi durgun, kimisi hareketli. Fırça darbeleri Tarla ve köy yaşamında sakin, ağaçlarda, sularda eğilmiş, bükülmüş, kimisinde coşkulu, kimisinde taşan bir öfkeyi anlatmış sanırsınız. Bazılarında ise renklerin sema yaptığını düşünebilirsiniz. Özetle resimlerin genelinde yerellik, ana sıcaklığı Anadolu yaşantısı estetik duygularla motif motif işlenmişti. Kadın sanatçının adının Hamidiye Kurt olduğunu öğrendim. Sizlerle bir sergi hakkındaki görüşlerimi paylaştım. Dokuz Mart günü salondan ayrılırken ressamın gençlere bir serginin nasıl gezileceğini anlattığına tanık oldum.
Hey dostlar! Bugün dünya “Tiyatrolar haftası” baÅŸladı. Size tiyatrodan sinemadan, müzelerden bahsetmem gerekliydi aslında. Ä°lçemizde bir tiyatro salonu olmadığı için bir oyun izlemeye gidemedim, üzgünüm. Fırsat bulanlar tiyatro, sinema izlemeli ki, seçim atmosferinden kurtulup dinginliÄŸe eriÅŸebilsin. Güzel havalarda kırlara gidin. Tabiatın yüceliÄŸini görün. Sergi, müze izlemeyi ihmal etmeyin. Bizi biz yapan yerler buralarıdır. Güzellik duygumuz çoÄŸaldıkça moralimize ilaç gibi gelir.
Cevat YILDIRIM
"Cevat YILDIRIM" bütün yazıları için tıklayın...
Foça’da Reha Midilli Kültür Merkezi önünde bir kalabalık vardı. Merakla yaklaÅŸtım. O gün “Dünya Emekçi Kadınlar” günü olduÄŸunu öğrendim. Kapı önünde kırmızı fistanlı genç bir hanımefendi ile onun için övgülerini sayfaya döken sarışın bir hanım dikkatimi çekti. Al renkli elbisesi üzerinde mavi çiçekleri olan kadın ahaliye şöyle seslendi:
— Sergimi tüm çalışan kadınlara ithaf ediyorum. Gelecekte genç kızlarımızın daha demokrat bir ülkede yaÅŸamalarını diliyorum. Bizim çektiÄŸimiz sıkıntıyı onlar çekmesin…
Genç başkan kurdeleyi kestikten sonra halk akın akın salona doldu. İçeriye giren kişiler sanatçıyı soru yağmuruna tuttular. Akabinde içeceklerini yudumlarken ressama beğenilerini bildirdiler. Yoğunluk azalınca tabloların karşısına geçerek izledim.
Tuvallerde en çok göze çarpan konular iş yapan kadınlar, gezinen veya otlayan atlardı. Bulutlar, tepeler, dağlar, köyler, keçiler, koyunlar dere ve köprülerin çok iyi gözlendiğini sezmek için resimden anlamaya gerek yok. Dikkatlice bakarsanız, anlatımlar sadece dış gözlemle değil, yürekle de iyice fark edilip, beyin süzgecinden elendikten sonra beceriyle düz yüzey üzerine nasıl işlendiğini kavrarsınız. Sanatçı sözle size duyurmasa da, tablolar kendince konuşuyor. Ağaçlar arasında yürüyen iki kadın sanki günlük olayları birbirine aktarıyor gibi samimiyetle ilerliyor. Diğerinde kilim dokuyanlar, yanındakinde kış hazırlığı yapan köylü kadın göze çarpıyor. Belleri bükük çapa yapanlar gibi konular sanatçının küçük kızlığından olgun insan oluncaya dek çevresinde görüp, zihnine nakşettiği konular olmalı. Küçük çobanla konuşan yeni yetme kız belki de kendisidir. At üzerinde yola çıkan kadın heybesindeki bebesiyle annesi, komşusu ya da yakından tanıdığı biri olabilir. Bu tuval üzerinde folklorik ve kırsal yaşam öğelerini görmek olasıdır. Ressam, bayraklı kadın resmiyle kadının yüceliğini ortaya koymuştur. Birçok çerçeveyi incelerseniz Anadolu kadınının hamaratlığını, analık duygularını, iş becerisini etüt ederek, kadının elleriyle yeni bir dünya yarattığını sezebilirsiniz.
Kayalar üzerinde Göreme’nin kaya mezarlarını andıran kuÅŸ bakışı resmedilmiÅŸ tablonun önünde durup, sanatçıya bu görüntü nereyi anlatıyor diye sorduÄŸumda;
- Köyüm Sülümenli, dedi.
Kayalık tepelerde minnacık delikleri izlerken, bir hayale daldım. Bunlar belki birer kaya mezarıydı. Onların Ferhat’ın su tünelleri olduÄŸunu kabul edip hayale daldım. Yürüdüğüm dehlizde karşımdaki, “Kibele, Athena, ya da Ä°da Dağı’ndaki Sarı Kız mıydı? Belki KurtuluÅŸ Savaşı’nın Halide Onbaşı”sıydı aydınlığın ucunda görünen. Bunların hepsinden birer ışık aldıktan sonra, UÅŸak’taki köyünde yaÅŸayan anasının genleriyle birleÅŸtirip, ben Anadolu’yum dercesine bizi geçmiÅŸten günümüzü taşıyan, sanatçıyla sohbete baÅŸlamadan önce içimden onu kutladım.
Tabloların kimisi durgun, kimisi hareketli. Fırça darbeleri Tarla ve köy yaşamında sakin, ağaçlarda, sularda eğilmiş, bükülmüş, kimisinde coşkulu, kimisinde taşan bir öfkeyi anlatmış sanırsınız. Bazılarında ise renklerin sema yaptığını düşünebilirsiniz. Özetle resimlerin genelinde yerellik, ana sıcaklığı Anadolu yaşantısı estetik duygularla motif motif işlenmişti. Kadın sanatçının adının Hamidiye Kurt olduğunu öğrendim. Sizlerle bir sergi hakkındaki görüşlerimi paylaştım. Dokuz Mart günü salondan ayrılırken ressamın gençlere bir serginin nasıl gezileceğini anlattığına tanık oldum.
Hey dostlar! Bugün dünya “Tiyatrolar haftası” baÅŸladı. Size tiyatrodan sinemadan, müzelerden bahsetmem gerekliydi aslında. Ä°lçemizde bir tiyatro salonu olmadığı için bir oyun izlemeye gidemedim, üzgünüm. Fırsat bulanlar tiyatro, sinema izlemeli ki, seçim atmosferinden kurtulup dinginliÄŸe eriÅŸebilsin. Güzel havalarda kırlara gidin. Tabiatın yüceliÄŸini görün. Sergi, müze izlemeyi ihmal etmeyin. Bizi biz yapan yerler buralarıdır. Güzellik duygumuz çoÄŸaldıkça moralimize ilaç gibi gelir.
Cevat YILDIRIM
"Cevat YILDIRIM" bütün yazıları için tıklayın...