Elektronik Sigara (E Sigara)
Aslında sigarayı bırakmak isteyenlerin el, dudak alışkanlığına derman bir sigara simülatörü olarak geliştirilmiştir.
Türkiye’de kadınların yüzde 13`ü, erkeklerde yüzde 47`si sigara içmekte. Günde 2 ile 5 sigara içmenin dahi tütüne bağlı hastalıklardan ölümü artırdığını biliyoruz. Sigara içenler bir gün sigarayı bırakmayı çok arzularlar. Sigara bırakma yolunda yardımcı ilaçlar/ preparatlar (Bupropion, Varenicilin, flasterler, sakızlar gibi) vardır. Sigara bırakma yöntemi olarak geliştirilen E Sigara konusunda da yayınlar artmakta.
2008 yılında Türkiye'ye girmeye başlayan elektronik sigara ile alakalı Sağlık Bakanlığı, nikotin ihtiva eden elektronik sigara ve kartuşlarının bağımlılık yapma riskinin fazla olması ve sigarayı bıraktırıcı çalışmaları engelleyebileceği gerekçesiyle yasaklanmasına karar verildiğini bildirmişti. İsviçre`de ise sadece Nikotin içermeyen formları serbesttir. Fakat İnternet ortamında her tür E Sigara problemsiz edinilebiliyor.
Temel olarak E Sigara bugün için normal tütün sigarasına göre daha az zararlı gibi görünüyor. Bu zararsız olduğunu göstermiyor. Bu konuda uzun vadeli gözlem çalışmalarımız henüz yoktur. Bu yüzden asıl risk potansiyeli için bugün için bir şey söyleyemeyiz, konu hakkında daha çok araştırmaya ve de zamana ihtiyacımız vardır.
Bulunuşu 1963 yılına dayanan elektronik sigara o yıllarda tütün içermeyen dumansız sigara olarak tanımlanmıştır. Uzun bir aradan sonra 2004 yılında sigarayı bırakmaya yardımcı olacak olan bir yöntem olarak ilk olarak Çin`de görüyoruz ve oradan da yavaş yavaş Dünya`ya yayıldığını. Aslında sigarayı bırakmak isteyenlerin el, dudak alışkanlığına derman bir sigara simülatörü olarak geliştirilmiştir. Aynı zamanda izmarit ve kül kokusunun olmaması da kişiler tarafından tercih edilen sebeplerden biri olabiliyor.
E sigara 5 bölümden oluşur: Kartuş, püskürteç, manyetik adaptör, pil ve sıvı. Duman yerine buhar oluşturan bu cihaz ile kişi buhar ile çeşitli maddeleri içine çekebilir (inhale eder). Cihaza bağlanan çeşitli kartuşlarda ya hiç ya da değişik düzeylerde nikotin bulunabilmektedir.
Sağlığa olan zararları açısından yapılan araştırmalarda daha çok sıvı kısım sorgulanmakta. E Sigaranın Toksik (zehirleyici) etkileri örneğin akciğerde gliserin birikimi, akciğer enfeksiyonu oluşturması gibi konularda vaka takdimleri vardır. Bunun yanında E Sigara ile buharlaştırılan yağların akciğerde birikebildiği bilinmektedir. Sıvıda bulunan propylene glykol, gliserin, polyetilenglicol, aromalar (vanilya, mentol) ve nikotin konsantresi bulunabilmektedir. Nikotin konsantrasyonları üreten firmadan firmaya farklılık göstermekte ve mg/ml olarak deklare edilmektedir. FDA (U.S. Food and Drug Administration -Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi)‘nin incelediği bir kısım E sigaralarda zehirli diethylenglykol yanında kanser yapıcı nitrozaminler bulunmuştur bu bakımdan FDA E Sigaranın henüz bilinmeyen olası uzun vadeli zararlarına karşı uyarmaktadır.
Yeni Zellanda`dan gelen bir araştırmada da (E Sigara üreticisi firmanın araştırması) E Sigara da Nitrosamin gibi kanser yapma potansiyeli olan maddeler bulunmuş. Bunların normal tütün sigarasına göre çok daha az zarar verici olduğunu yazmışlardır.
Berkley ve Boston`dan yazan bir grup araştırmacı E Sigara`nın sigara bırakmak için umut vaad eden bir yöntem olduğunu yazmışlar. Nikotin takviyesi yanında sigara içicisinin psikolojisine yardım etmesinin (el dudak alışkanlığı) önemini vurgulamışlar.
Lancet`de 2013 yılında yayınlanan bir başka araştırmada ise E Sigara`nın sigara bırakma oranına olan etkisinin Nikotin Flasterleri ile aynı olduğu gösterilmiştir. Nikotin Flasteri ile %5.3; E Sigara (nikotinli) ile % 7.3, Nikotin olmayan E Sigara ile % 4.1 oranında. Buna göre sigara bırakma oranı bakımdan iki yöntem henüz vasatın biraz üzerinde görünüyor..
E Sigaranın 3. şahıslara (pasif içici) olan zararları ise henüz hiç bilinmiyor.
Bunun yanında kullanıcıların kartuşları kendilerinin doldurması durumunda beklenmeyen sorunlar olabilmekte . Geçenlerde ABD’de E Sigara içerken E Sigarası patlayan kullanıcının dişleri, dili zarar görmüştür.. Bu patlamanın kullanıcının kartuşu kendi doldurmasıyla alakalı olduğu düşünülüyor.
Bir başka çekince konusu ise aromalı katkı maddeleri ile çekici hale gelen E Sigaranın, genç insanların bağımlığa adım atamalarına sebep olabilme olasılığıdır. Unutmayalım Türkiye`de hala 13-15 yaş grubu sigara açısında büyük risk altında ve buradaki başlama oranları yıllardır bir türlü düşürülemiyor.
nazan.walpoth@insel.ch
|
