Nargile içmek tehlikeli mi?
Nargile içiciliği akciğer kanseri, kalp damar hastalıkları, ağız dudak ve mesane kanserlerine sebep olabilmektedir. Tek bir sigara ile kıyaslandığında bir nargile içmenin 125 misli fazla duman, 25 misli fazla katran, 2.5 misli fazla nikotin ve 10 misli fazla karbon monoksit solunmasına yol açtığı belirlendi.
Nargile içiciliği Dünya`da çok yaygın. Tahmini 100 milyondan fazla insanın düzenli nargile içicisi olduğu tahmin edilmekte. İstanbul’da yapılan bir araştırmaya göre İstanbul’daki öğrencilerin özellikle üniversite öğrencilerinin nerdeyse yüzde 50’sinin nargile kullandıklarını göstermektedir. Sigara içme oranlarının düştüğünü söylerken, hiç farkında olmadığımız bir başka tehdit altında insanlarımız.
İçerken dumanın yumuşak veya meyvemsi hissedilmesi ve su içerisinden geçen dumanın filtreleniyormuş hissi vermesi sigara içenlerde daha az tehlikeliymiş düşüncesini uyandırır.
Nargile içimi ortalama 1 saat sürmekte. Bu süre içinde 20 gram tütün karışımı yakılmakta ve o şekilde çokça nikotin ve zararlı madde inhale edilmektedir. Bir nargile içimi sırasında sigaradan alınan nikotinin 10 - 15 katı kadar nikotin inhale edilir.
Nargile dumanı önemli ölçüde katran, nikotin ve karbonmonoksit içerir. Sigarada da olduğu bilinen ve kanser yapıcı olan polisiklik aromatik hidrokarbonlar, arsen, krom, kurşun ve nikel (sigarandan çok fazla) nargile dumanında bulunmaktadır.
Gliserin nemli tutan madde olarak nargile tütünü karışımına eklenmektedir. Gliserin ısı altında çok güçlü bir hücre zehri olan akroleine döner. Akrolein bunun yanında solunum sisteminin kendini temizlemesine yarayan ince tüylerin çalışmasını engeller. Akroleinin akciğere zararı olduğu gibi akciğer kanseri oluşumunda etkileri vardır.
Bu kadar zararlı olan bir madde olan gliserinin gelişmiş ülkelerde bile tütününe %5 oranında katılmasına izin verilmesi anlaşılmazdır (bazı ürünlerde bu oran %20-60’lara bile çıkmaktadır).
Kandaki nikotin konsantrasyonu nargile içtikten sonra 20 adet sigara içmiş birinin kan konsantrasyonundan da yüksektir (7 saat sonrasına kadar böyle). Buna göre nargilenin sigaradan daha az zararlı olduğunu düşünmek çok yanlıştır. Paket üzerlerinde yazan katran içermez ifadesi ise yanıltıcıdır. Çünkü tütün katran içermez, tütün yanınca katran oluşur.
Ayrıca nargile içimi ile dumanından oluşan zararlı tanecikler (bizim partikül dediğimiz) küçük oldukları için daha yüksek konsantrasyonlarda akciğere ulaşabilmekte ve daha çok zarar verebilmektedir.
Nargile içilen ortamda (nargilenin ve içenlerin ortama bıraktıkları duman) yapılan ölçümler ile bu taneciklerin çok yüksek konsantrasyonları göstermiştir bu da o ortamda tesadüfen bulunanlara çok zarar verebilmektedir.
Aynı sigara bağımlılığı gibi nargile bağımlılığı da vardır.
Bunun yanında nargile içilen ortamlarda çok defa kullanılan ağız kısmının yaratığı enfeksiyon tehlikesi ayrı bir sorundur. Helikobacter pylori, tüberküloz ve hepatitis bulaştığına dair yayınlar vardır. Bütün bu zararlarından başka aynı şişeyi paylaşmak nedeni ile ağız parçası değiştirilmiş bile bulaşıcı hastalıkların bulaşmasına sebep olabilmektedir. Aynı şişe havasını paylaşan hastalar birbirlerine hastalık bulaştırmaktadır. Bu nedenle çevremizi ve de özellikle gençleri ve ailelerini uyarmalı, nargile sigara içmek kadar, hatta daha tehlikelidir.
Bu bakımdan WHO (Dünya Sağlık Örgütü) nargileyi sağlığı tehdit edici maddeler arasına sokmuştur.
Çocuklarımızı ve gençlerimizi mutlaka her türlü tütünden uzak tutmamız gerekiyor buna nargile içimi de dahildir.
nazan.walpoth@insel.ch
|
