Tayfun ÖZKAYA
WÄ°KÄ°LEAKS: TÃœRKÄ°YEDE YEREL TOHUMLARIN SATIÅžI YASAKLANSIN
Yeni açıklanan bir Wikileaks belgesine göre ABD Ankara BüyükelçiliÄŸi çok uluslu tohum ÅŸirketlerinin çıkarı için Türkiye’nin tohumculuk yasasında yerel tohumların satışının yasaklanmasının yer almasını istedi. Metnin özetinin çevirisi şöyle:
Tarih: 12 Aralık 2005
Belge No: 05ANKARA7899
Gönderen Makam: ABD Ankara Büyükelçiliği
Sınıflandırma: Secret (gizli)
Konu: TBMM’de hazırlanan tohumculuk yasasında yerel tohumların satışının yasaklanması konusunda madde yer alabilecek
Özet: BaÅŸta Amerikan ÅŸirketleri olmak üzere uluslar arası tohum ÅŸirketlerinin temsilcileri Türkiye’de yeni çıkacak olan tohumculuk yasasında yerel tohumların satışının yasaklanmasının yer alması konusunda Tarım ve KöyiÅŸleri Bakanlığı’nda lobi çalışmaları yapıyorlar. Bu konuda ElçiliÄŸimiz uzmanları da gerekli desteÄŸi saÄŸladılar. Kanunun bir yıl içinde çıkması bekleniyor. Köylülerin tohumlarını satamayacak olmaları tohum ÅŸirketlerimizin bir yıl içinde bir milyar dolar düzeyinde satış hacmine ulaÅŸabilmelerini saÄŸlayacak.
Bu satıra kadar okudunuz ve yazıyı elinizden atıp telefona sarılamadınızsa lütfen devam edin. Yukarıda yazdıklarım tamamen benim uydurmamdı. Wikileaks’da böyle bir doküman bulmuÅŸ deÄŸilim. ABD BüyükelçiliÄŸi kusuruma bakmasın. Bazı ÅŸeyleri baÅŸka türlü anlatamıyoruz. Ancak itiraf ediniz ki çoÄŸunuz çok inandınız deÄŸil mi? Buna raÄŸmen yukarıdaki metinde doÄŸru olan bir nokta var. Yerel tohumların satışına tohumculuk yasası ile yasak getirildiÄŸi doÄŸrudur. Köylülerin bu hakkı elinden alınmıştır. Ancak çoÄŸumuzun bundan haberi yok. Wikileaks olayı ile bu konuya dikkatinizi çekmek istedim. Eminim bazılarınız bu satıra kadar okumadan yazıyı hemen internet yoluyla baÅŸkalarına gönderdiler veya etrafa telefon ettiler. Çağımızda nedense herkes gizli bir ÅŸeyler arıyor, ancak hepimizin gözü önünde olan ÅŸeyler görülemiyor.
Tohumculuk kanununda köylünün yerel tohumları satması yasaklanmıştır. Ancak köylülerimizin ve halkımızın ezici çoÄŸunluÄŸu bundan habersizdir. Ä°ÅŸin garibi Tarım Bakanlığı’mızın bazı uzmanları bile bu yasaklamanın olmadığını ileri sürebilmektedir. Yetkililere çaÄŸrı yapalım. Biz yanılıyorsak bundan mutluluk duyarız. Açıklama yapsınlar. Yerel tohumların satışının yasaklanması bazılarınca tohumculuÄŸa kalite getirmek için yapılmıştır. Kaliteli tohuma kim karşı çıkabilir? Gerekli önlemler alınsın. Ancak bildiÄŸimiz bir gerçek var. Ä°thal edilen ÅŸirket tohumları ile ülkeye birçok hastalık taşınmıştır.
Türkiye’de 31.10.2006’da TBMM’den geçerek kanunlaÅŸan 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu yerel çeÅŸitler veya köy popülasyonları ÅŸeklinde tanımlanan genetik materyalin ticaretini yasaklamaktadır. Kanunun 5. Maddesi “Bakanlık tarafından, bitkisel ve tarımsal özellikleri belirlenerek sadece kayıt altına alınan çeÅŸitlere ait tohumlukların üretimine izin verilir.” 7. Maddesi ise “yurt içinde sadece kayıt altına alınmış çeÅŸitlere ait tohumlukların ticaretine izin verilir” demektedir. Kanunda “tescil” şöyle tanımlanmaktadır: “Tescil: Yurt içinde veya yurt dışında ıslah edilen veya bulunan ve geliÅŸtirilen bitki çeÅŸitlerinin farklı, yeknesak ve durulmuÅŸ olduÄŸunun ve/veya biyolojik ve teknolojik özellikleri ile hastalık ve zararlılara dayanıklılığının ve tarımsal deÄŸerlerinin tespit edilerek kütüğe kaydedilmesidir”. DurulmuÅŸluk ise çeÅŸidin, tekrarlanan üretimlerden sonra veya belirli çoÄŸaltım dönemleri sonunda ilgili özellikleri deÄŸiÅŸmeksizin aynı kalmasıdır. Farklılık: Bir çeÅŸidin, müracaatının yapıldığı tarihte herkesçe bilinen çeÅŸitlerden, tescile esas özelliklerden, en az bir tanesi bakımından farklılık göstermesini tanımlamaktadır. Yerel çeÅŸitler veya köy popülâsyonları ise mutlaka farklı, durulmuÅŸ veya yeknesak olmak zorunda deÄŸildir. Genetik açıdan varyasyon (farklılaÅŸma) bulunmaktadır ve bu aslında iyidir. ÖrneÄŸin Torbalı daÄŸ köylerinde ilginç bir patlıcan çeÅŸidi görüyoruz. Aynı tarlada üretilen patlıcanların hiç biri diÄŸerine benzemiyor. Renkleri sarı, mor, beyaz, siyah olabiliyor. Bu farklılıklar bizim için çok iyi iken tohumu metalaÅŸtırmak isteyenler tohum olarak satılmamaları için gerekçe olarak kullanılabilecektir. Her ÅŸeyi bu arada tohumu metalaÅŸtırmaya çalışan kapitalist sistem aslında üretici ve tüketicisiyle milyonlarca insanın çıkarlarına ters hareket edebilmektedir. Yerel tohumların bu özellikleri biyoçeÅŸitlilik açısından zenginliklerini ortaya koymaktadır. Tohum Kanunu bu genetik kaynaklardan elde edilen tohumlukların çiftçiler arasında deÄŸiÅŸimine açık olmakla birlikte ticaretine yasak getirmektedir. Benzer özellikler birçok diÄŸer ülke yasasında da bulunmaktadır. Bu yasalarla ulusötesi tohum ÅŸirketleri hegemonyalarını pekiÅŸtirecek yeni bir güç kazanmış olmaktadırlar.
Kısacası köylünün, çiftçinin yerel tohumları satması yasaklanmıştır. Bu zulümdür.
Yerel tohumlar daha çok besleyicidir. Hiç kimyasal ilaç ve gübre kullanılmadan yetiştirilebilmektedir. Daha az su ile veya sulamadan da yetiştirilebilenleri vardır. Küresel iklim değişikliğine karşı kurtarıcı olabilecekler. Bitki ıslahçısı bilim insanları ve köylüler el ele katılımcı ıslah yaklaşımı ile kimsenin malı olmayan özgür tohumlar geliştirebilirler. Neden şimdiden başlamıyoruz.
Aslında Wikileaks’da tohumla ilgili bir ÅŸey bulmadım, ama mutlaka bir yerlerde bir ÅŸeyler olmalı. Bulursak belki de ancak o zaman gözlerimiz fal taşı gibi açılacak.
Tayfun ÖZKAYA
"Tayfun ÖZKAYA" bütün yazıları için tıklayın...
Yeni açıklanan bir Wikileaks belgesine göre ABD Ankara BüyükelçiliÄŸi çok uluslu tohum ÅŸirketlerinin çıkarı için Türkiye’nin tohumculuk yasasında yerel tohumların satışının yasaklanmasının yer almasını istedi. Metnin özetinin çevirisi şöyle:
Tarih: 12 Aralık 2005
Belge No: 05ANKARA7899
Gönderen Makam: ABD Ankara Büyükelçiliği
Sınıflandırma: Secret (gizli)
Konu: TBMM’de hazırlanan tohumculuk yasasında yerel tohumların satışının yasaklanması konusunda madde yer alabilecek
Özet: BaÅŸta Amerikan ÅŸirketleri olmak üzere uluslar arası tohum ÅŸirketlerinin temsilcileri Türkiye’de yeni çıkacak olan tohumculuk yasasında yerel tohumların satışının yasaklanmasının yer alması konusunda Tarım ve KöyiÅŸleri Bakanlığı’nda lobi çalışmaları yapıyorlar. Bu konuda ElçiliÄŸimiz uzmanları da gerekli desteÄŸi saÄŸladılar. Kanunun bir yıl içinde çıkması bekleniyor. Köylülerin tohumlarını satamayacak olmaları tohum ÅŸirketlerimizin bir yıl içinde bir milyar dolar düzeyinde satış hacmine ulaÅŸabilmelerini saÄŸlayacak.
Bu satıra kadar okudunuz ve yazıyı elinizden atıp telefona sarılamadınızsa lütfen devam edin. Yukarıda yazdıklarım tamamen benim uydurmamdı. Wikileaks’da böyle bir doküman bulmuÅŸ deÄŸilim. ABD BüyükelçiliÄŸi kusuruma bakmasın. Bazı ÅŸeyleri baÅŸka türlü anlatamıyoruz. Ancak itiraf ediniz ki çoÄŸunuz çok inandınız deÄŸil mi? Buna raÄŸmen yukarıdaki metinde doÄŸru olan bir nokta var. Yerel tohumların satışına tohumculuk yasası ile yasak getirildiÄŸi doÄŸrudur. Köylülerin bu hakkı elinden alınmıştır. Ancak çoÄŸumuzun bundan haberi yok. Wikileaks olayı ile bu konuya dikkatinizi çekmek istedim. Eminim bazılarınız bu satıra kadar okumadan yazıyı hemen internet yoluyla baÅŸkalarına gönderdiler veya etrafa telefon ettiler. Çağımızda nedense herkes gizli bir ÅŸeyler arıyor, ancak hepimizin gözü önünde olan ÅŸeyler görülemiyor.
Tohumculuk kanununda köylünün yerel tohumları satması yasaklanmıştır. Ancak köylülerimizin ve halkımızın ezici çoÄŸunluÄŸu bundan habersizdir. Ä°ÅŸin garibi Tarım Bakanlığı’mızın bazı uzmanları bile bu yasaklamanın olmadığını ileri sürebilmektedir. Yetkililere çaÄŸrı yapalım. Biz yanılıyorsak bundan mutluluk duyarız. Açıklama yapsınlar. Yerel tohumların satışının yasaklanması bazılarınca tohumculuÄŸa kalite getirmek için yapılmıştır. Kaliteli tohuma kim karşı çıkabilir? Gerekli önlemler alınsın. Ancak bildiÄŸimiz bir gerçek var. Ä°thal edilen ÅŸirket tohumları ile ülkeye birçok hastalık taşınmıştır.
Türkiye’de 31.10.2006’da TBMM’den geçerek kanunlaÅŸan 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu yerel çeÅŸitler veya köy popülasyonları ÅŸeklinde tanımlanan genetik materyalin ticaretini yasaklamaktadır. Kanunun 5. Maddesi “Bakanlık tarafından, bitkisel ve tarımsal özellikleri belirlenerek sadece kayıt altına alınan çeÅŸitlere ait tohumlukların üretimine izin verilir.” 7. Maddesi ise “yurt içinde sadece kayıt altına alınmış çeÅŸitlere ait tohumlukların ticaretine izin verilir” demektedir. Kanunda “tescil” şöyle tanımlanmaktadır: “Tescil: Yurt içinde veya yurt dışında ıslah edilen veya bulunan ve geliÅŸtirilen bitki çeÅŸitlerinin farklı, yeknesak ve durulmuÅŸ olduÄŸunun ve/veya biyolojik ve teknolojik özellikleri ile hastalık ve zararlılara dayanıklılığının ve tarımsal deÄŸerlerinin tespit edilerek kütüğe kaydedilmesidir”. DurulmuÅŸluk ise çeÅŸidin, tekrarlanan üretimlerden sonra veya belirli çoÄŸaltım dönemleri sonunda ilgili özellikleri deÄŸiÅŸmeksizin aynı kalmasıdır. Farklılık: Bir çeÅŸidin, müracaatının yapıldığı tarihte herkesçe bilinen çeÅŸitlerden, tescile esas özelliklerden, en az bir tanesi bakımından farklılık göstermesini tanımlamaktadır. Yerel çeÅŸitler veya köy popülâsyonları ise mutlaka farklı, durulmuÅŸ veya yeknesak olmak zorunda deÄŸildir. Genetik açıdan varyasyon (farklılaÅŸma) bulunmaktadır ve bu aslında iyidir. ÖrneÄŸin Torbalı daÄŸ köylerinde ilginç bir patlıcan çeÅŸidi görüyoruz. Aynı tarlada üretilen patlıcanların hiç biri diÄŸerine benzemiyor. Renkleri sarı, mor, beyaz, siyah olabiliyor. Bu farklılıklar bizim için çok iyi iken tohumu metalaÅŸtırmak isteyenler tohum olarak satılmamaları için gerekçe olarak kullanılabilecektir. Her ÅŸeyi bu arada tohumu metalaÅŸtırmaya çalışan kapitalist sistem aslında üretici ve tüketicisiyle milyonlarca insanın çıkarlarına ters hareket edebilmektedir. Yerel tohumların bu özellikleri biyoçeÅŸitlilik açısından zenginliklerini ortaya koymaktadır. Tohum Kanunu bu genetik kaynaklardan elde edilen tohumlukların çiftçiler arasında deÄŸiÅŸimine açık olmakla birlikte ticaretine yasak getirmektedir. Benzer özellikler birçok diÄŸer ülke yasasında da bulunmaktadır. Bu yasalarla ulusötesi tohum ÅŸirketleri hegemonyalarını pekiÅŸtirecek yeni bir güç kazanmış olmaktadırlar.
Kısacası köylünün, çiftçinin yerel tohumları satması yasaklanmıştır. Bu zulümdür.
Yerel tohumlar daha çok besleyicidir. Hiç kimyasal ilaç ve gübre kullanılmadan yetiştirilebilmektedir. Daha az su ile veya sulamadan da yetiştirilebilenleri vardır. Küresel iklim değişikliğine karşı kurtarıcı olabilecekler. Bitki ıslahçısı bilim insanları ve köylüler el ele katılımcı ıslah yaklaşımı ile kimsenin malı olmayan özgür tohumlar geliştirebilirler. Neden şimdiden başlamıyoruz.
Aslında Wikileaks’da tohumla ilgili bir ÅŸey bulmadım, ama mutlaka bir yerlerde bir ÅŸeyler olmalı. Bulursak belki de ancak o zaman gözlerimiz fal taşı gibi açılacak.
Tayfun ÖZKAYA
"Tayfun ÖZKAYA" bütün yazıları için tıklayın...