MOR, FOÇA’NIN RENGİDİR…
Antik Çağ’da her önemli kentin kendine özgü bir rengi vardı. Ve bu renk, o kente özel bir anlam ve kimlik verdiğinden dolayı rastgele seçilmiyordu.
Bugün de öyle değil mi?..
Ülkeler, kentler, kurumlar, kuruluşlar, kulüpler simge olarak aynı titizlikle renkler, objeler, flamalar, bayraklar seçmiyorlar mı?..
Bu coğrafya, insanlık tarihinin gelişiminde hep uygarlıkların beşiği, önderi olmuştur. Ankara Anadolu Uygarlıkları Müzesi, bunun örnekleri ile doludur.
Ege ve Akdeniz kıyıları ise ayrı bir alemdir. Yetiştirdiği filozoflarla, sanatçılarla, özgür düşüncenin, aklın, bilimin, sanatın gelişmesine hep damgasını vurmuştur. Bu liman kentlerinin hemen hepsinde devasa tiyatro yapılarının, kütüphanelerin bulunması da rastlantı değildir.
Gelelim Foça’ya ve mora…
Denizcilikte o günlere göre çok ileri düzeyde büyük gövdeli gemiler üreterek Akdeniz ve Karadeniz ticaretine egemen olan Phokaialılar, mor renkli, horoz simgeli bayraklar ve flamalarla tanınıyorlar; piyasada çok aranan elektrondan (altın ve gümüş alaşımı) yapılmış paraları ve mor renkli boyaları ile ünleniyorlardı.(*)
Mor, asıl olarak kırmızı ve mavinin karışımı olmasına rağmen çeşitli tonları olan bir renktir. Asilliği, bağımsızlığı, özgüveni, asaleti, lüks ve itibarı, alçakgönüllülüğü temsil eder.
Midillili şair Sappho, bir şiirinde:
“Düşümde mor mendilin kıvrımları gölgeledi yüzünü,
Hani, Timas’ın ta Foça’dan ürkerek yolladığı…” (**) demektedir.
“Foça Moru”, günümüze kadar ulaşmadığından bu özel morun tam tonunu bilemiyoruz. Bu güzel renk, kentinin tam karşısında olan ve her gün güneşin batış saatlerinde mora dönüşen Karaburun dağlarından mı alınmıştır yoksa Foça’nın dağını taşına kaplayan “Karabaşotu”nun o olağanüstü güzel mor renkli çiçeklerinden mi esinlenilmiştir, bilemiyoruz…
Sahi, siz bu “karabaşotu”nu yakından gördünüz mü?.. Mor renkli çiçeklerini okşadınız mı?.. Bu şifa dolu çiçeğin antiseptik, ağrı kesici, yara iyileştirici, kalp kuvvetlendirici yeteneğini bilir misiniz?..
Meraklısıysanız, Mart ayı başlarından Nisan sonlarına kadar Foça’nın her köşesinde bu yararlı bitkiyi bulmanız mümkün…
Ama bu mor renk konusunda kişisel kanım; güneşin bütün görkemiyle doğduğu ve battığı, tertemiz ve masmavi denizin bulunduğu Foça’da, güneş kırmızısı ve Ege mavisinin kucaklaşmasından doğmuştur, diyorum…
Kentler, kimlikleriyle yaşarlar. O kimlik de kolay kolay oluşmaz; özveri ister, çalışma ister; yaşamak ve yaşatmak ister. Mor; Foça’nın tarihsel kimliğini oluşturan öğelerden biridir.
Lakin bugün Foça’da hiçbir alanda bu rengi görmüyoruz?!..
Keşke, Yerel Yönetim bu güzel renge sahip çıksa; mor, tekrar günlük yaşamımıza girse; hayatımızı renklendirse…
Ne güzel olur…
Çiçeklerinin güzelliği ile doğada hemen tanınan karabaşotu, aynı zamanda tam bir şifa kaynağıdır ve bu güzel bitki Foça kırlarında bol bol bulunur…”
(*)-Ord.Prof.Dr. Ekrem Akurgal-ANADOLU UYGARLIKLARI-Net Turistik Yayınları-2007-İstanbul
(**)- Sappho: MÖ.7. ve 6. Yüzyıllarda bugün Midilli dediğimiz Lesbos adasında yaşamış bir kadın şairdir. (Sappho-Şiirler,çeviren Cevat Çapan,A.Sarı Matbaası-1972-İstanbul)
Eğitimci-Yazar
recboz48@gmail.com
|
