Foça kazılarında yeni bir gelişme yok!
Sık seyahat eden biri olarak Anadolu’nun birçok kentinde birkaç yıl öncesi yıkıntı ve harabelik olarak gördüğüm pek çok eski eserin şimdilerde onarılıp turizme ve halkın kullanımına açılmış olduğunu görmek sevindiriyor beni. Foça’da da bunlar daha çabuk olamaz mı diye de iç geçirtiyor! Gönül neler istiyor; Doğal ören yeri ve açık hava müzesi görünümündeki Phokaia Antik Kenti üzerine oturan bugünkü Foça, sahip olduğu güzellikleri sergilemenin bir yolunu bulacaktır buna inanıyorum inanmasına ama nasıl olacak işte onu anlayamıyorum!
Alel tecel bir toplantıya konuk olduk geçen gün. Foder, yani Foça Kültür ve Doğal Varlıkları Koruma Geliştirme ve Dayanışma Derneği, Foça kent merkezinde süregelen arkeolojik kazılarla ilgili Foça halkının çoktandır merak ettiği sorulara yanıt bulması adına yararlı bir toplantı gerçekleştirdi. Foça Arkeolojik Kazı Kurulu Başkanı olan Foça kazılarının yetkili kişisi Prof.Dr. Ömer Özyiğit’in konuşmacı olarak katıldığı toplantı, pek çok yeni soru ve sorunların oluştuğu Foça’yı işaret ettiğinden bu satırları yazarken keyfim kaçmadı desem yalan olur!
Yakın zamanda güllük gülüstanlık bir Foça’ya kavuşamayacağımızı biliyorduk lakin, durumun bu kadar da çıkmazda olduğunu bilmiyorduk!
Ömer Özyiğit, Athena Tapınağı ve Beşkapılar Kalesi arasındaki surlar projesinin kabul edilmiş olmasına karşın, surlarla kale arasındaki yol ve çevre düzenlemeleri için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin de ayrı bir proje geliştirdiğini ifade edip bütün bu çalışmalar için finansman gerektiğinin altını çizdi. Bazen sözcüklerin önüne geçen dışavurumlar vardır! Konuşmacıyı pür dikkat dinleyenlerin hissettikleri bir alt okumadır bu; Foça kazılarının restorasyonu için uzunca süre bir şey yapılamayacağı kaygısı açık seçik hissediliyordu sanki.
Foça Belediyesi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi finansörlüğünün gücünü zorlayabilecek bir Arkeo Kent Projesi bu. Büyükşehir Belediyesi Agora ve Kadifekale restorasyon çalışmalarından başını kaldırıp da Foça’daki restorasyonlara zaman ve finans bulabilecek mi kaygılıyım! Devlet desteği ve işbirliğinin yanı sıra Dünya Bankası gibi büyük finansörlerin de katkılarının sağlanmasını ön gören bu tür projelerin belediye olanaklarına mahkum edilmesi düşündürücü ve üzücü!
Arkeolojik kazıların uzun soluklu projeler olduğu bilinen gerçeklerdir, yalnız şöyle de bir gerçek var; Eğer bir kentin tam da ortasını kazıyorsanız ve bu kazılar o kent insanının ana arteriyse, yani günlük yaşam alanıysa, harabe ve mezbelelik olma durumu ivedilikle giderilmeli, finansman arayışının belirsizliğine bırakılmamalı...
Phokaia ülkesi gerçekten başka bir cumhuriyet mi diye sorgulamadan duramıyor insan! Devletin ilgili bakanlıklarının ihale yöntemi ile müteahhitlere yaptırdığı restorasyonların aslına uygun yapılamadığını ifade eden Ömer Özyiğit’in kaygılarını anlamak için çaba gerekse de, bu kaygıları giderecek yaptırım gücü ve gerekli kurallar mutlaka vardır diye düşünüyorum. Bizlerin yani halkın, bu konuların inceliği hakkında bilgi sahibi olabilmesi zor ve çok da gerekmiyor zaten (!) kent halkının bütün derdi; başlanan işin bir an önce sonuçlanması sanırım…
Dilerim; Ömer Hoca’nın sözünü ettiği projeler bir an önce sonuçlanır ve Foça’nın bir Arkeo Kent konumuna geldiğini hep birlikte görebiliriz!
www.ascifok.com
|
