Ali Ekber YILDIRIM
Suriye’den kaçak zeytinyağı…
Kurban Bayramı öncesi Suriye’den Türkiye’ye çok sayıda kaçak hayvan giriÅŸi oldu. Aylarca kurbanlıklarını besleyen ve iyi fiyattan satmayı umut eden besiciler kaçak hayvan giriÅŸinden olumsuz etkilendi.
Åžu günlerde ise, Suriye’den Türkiye’ye kaçak yollardan zeytinyağı giriyor. Zeytincilik sektörü yaklaşık 5 yıldır düşük fiyat politikası ile zor bir dönemden geçerken Suriye’nin kaçak yaÄŸları bu iÅŸin tuzu biberi oldu.
Suriye’nin kaçak yaÄŸları bırakın sınırdaki Antakya üreticilerini Körfez Bölgesi’ni, Ayvalık’taki üreticileri maÄŸdur etti.
Nasıl mı?
Ayvalık’tan dostumuz Salih Madra aradı. Suriye’den Türkiye’ye kaçak olarak çok miktarda zeytinyağı girdiÄŸini ve bunun da piyasayı olumsuz etkilediÄŸini anlattı.
Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği adına Ali Kürşat ile ortak bir açıklama yaptıklarını söyledi.
İşin özü şu:
Zeytinde yeni sezonun başlamasından bu yana iki ay geçti. Hasat başlarken kilosu 4 lira 30 kuruş olan ham rafinelik zeytinyağının kilosu 4 liraya kadar düştü. Ayvalık yöresi sızma zeytinyağının fiyatı ise, aynı dönemde 5 lira 60 kuruştan 4 lira 70 kuruşa geriledi.
Fiyat düşüşünün iki önemli nedeni var. Birincisi belli çevreler tarafından “bu sene zeytinyağı çok, fiyat düşer” söyleminin piyasayı olumsuz etkilemesi. Ä°kinci neden ise, Salih Madra ile Ali KürÅŸat’ın dikkat çektiÄŸi gibi Suriye’den kaçak olarak çok miktarda zeytinyağının piyasaya girmesi.
Sezon başından bu yana Suriye’den yaklaşık 7-8 bin ton kaçak zeytinyağı girdiÄŸi tahmin ediliyor.
Antakya yöresinde olduÄŸu gibi Suriye’de de zeytin hasadı devam ediyor. Önlem alınmazsa kaçak zeytinyağı giriÅŸinin artarak devam etmesi ve 30- 40 bin tona ulaÅŸması bekleniyor.
Bunun anlamı şu: Türkiye, elindeki 200 bin ton zeytinyağını iç piyasada ve ihracatta satmaya çalışırken bunun üzerine yüzde 20 civarında kaçak Suriye zeytinyağı eklenecek. Bu elbette piyasayı çok olumsuz etkileyecek.
Telefonla görüştüğümüz Antakya’da uzun yıllar Ziraat Odası BaÅŸkanlığı yapan Celal Civelek, Suriye’den kaçak olarak zeytinyağı giriÅŸi olduÄŸunu ve bölgedeki üreticinin bundan olumsuz etkilendiÄŸini söyledi.
Suriye, son 10 yılda zeytinciliÄŸe çok büyük yatırımlar yaptı. Yıllık zeytinyağı üretimi 150 bin tonun üzerinde. Bunun önemli bölümünü, en az 100 bin tonunu iç piyasada tüketiyor. Kalan yağı ise Ä°spanya ve Ä°talya baÅŸta olmak üzere zeytinyağı üretiminde ve ticaretinde güçlü olan ülkelere ham yaÄŸ olarak satıyor. Fakat, savaÅŸ ortamının getirdiÄŸi koÅŸullar nedeniyle Ä°talya ve Ä°spanya’nın bu ülkeden eskisi gibi yaÄŸ almaması iç piyasadaki belirsizlik, Türkiye’ye giriÅŸ çıkışın çok kolay olması kaçak yaÄŸ giriÅŸini cazip kılıyor.
Salih Madra ve Ali Kürşat sistemin işleyişini şu sözlerle anlatıyor:
“Suriye’den 40-50 kiloluk lastik kaplar veya 18 litrelik tenekelerde küçük partiler halinde kamyonet ve benzeri araçlarla kontrol edilmeyen, bir nevi açık sınırdan girip Hatay’daki zeytinyağı fabrikalarına geliyor. Kaçak yaÄŸlar burada Hataylı üreticiler adına müstahsil makbuzu kesilip hem destekleme primi almaya hak kazanıyor hem de resmi yaÄŸa dönüşüyor.
Bu tür yaÄŸlar 20 ton üzeri bir tanker yükü olunca borsa tescili yapılarak zeytinyağı alıcılarına düşük fiyatlarla pazarlanıyor. Zeytin çiftçisi dışında kalan zeytinyağı sektörünün diÄŸer oyuncuları bu beklenmedik ucuz yağın menÅŸeini fazla sorgulamıyor. Gene zeytin üreticisi maÄŸdur ediliyor ve bu haksızlığa kimsenin sesi çıkmıyor.”
Özetle, Suriye’den kaçak olarak giren zeytinyağı millileÅŸtirilerek sofralarımıza giriyor. Yetkililer ise sadece seyretmekle yetiniyor.
Ali Ekber YILDIRIM
www.tarimdunyasi.net
Kurban Bayramı öncesi Suriye’den Türkiye’ye çok sayıda kaçak hayvan giriÅŸi oldu. Aylarca kurbanlıklarını besleyen ve iyi fiyattan satmayı umut eden besiciler kaçak hayvan giriÅŸinden olumsuz etkilendi.
Åžu günlerde ise, Suriye’den Türkiye’ye kaçak yollardan zeytinyağı giriyor. Zeytincilik sektörü yaklaşık 5 yıldır düşük fiyat politikası ile zor bir dönemden geçerken Suriye’nin kaçak yaÄŸları bu iÅŸin tuzu biberi oldu.
Suriye’nin kaçak yaÄŸları bırakın sınırdaki Antakya üreticilerini Körfez Bölgesi’ni, Ayvalık’taki üreticileri maÄŸdur etti.
Nasıl mı?
Ayvalık’tan dostumuz Salih Madra aradı. Suriye’den Türkiye’ye kaçak olarak çok miktarda zeytinyağı girdiÄŸini ve bunun da piyasayı olumsuz etkilediÄŸini anlattı.
Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği adına Ali Kürşat ile ortak bir açıklama yaptıklarını söyledi.
İşin özü şu:
Zeytinde yeni sezonun başlamasından bu yana iki ay geçti. Hasat başlarken kilosu 4 lira 30 kuruş olan ham rafinelik zeytinyağının kilosu 4 liraya kadar düştü. Ayvalık yöresi sızma zeytinyağının fiyatı ise, aynı dönemde 5 lira 60 kuruştan 4 lira 70 kuruşa geriledi.
Fiyat düşüşünün iki önemli nedeni var. Birincisi belli çevreler tarafından “bu sene zeytinyağı çok, fiyat düşer” söyleminin piyasayı olumsuz etkilemesi. Ä°kinci neden ise, Salih Madra ile Ali KürÅŸat’ın dikkat çektiÄŸi gibi Suriye’den kaçak olarak çok miktarda zeytinyağının piyasaya girmesi.
Sezon başından bu yana Suriye’den yaklaşık 7-8 bin ton kaçak zeytinyağı girdiÄŸi tahmin ediliyor.
Antakya yöresinde olduÄŸu gibi Suriye’de de zeytin hasadı devam ediyor. Önlem alınmazsa kaçak zeytinyağı giriÅŸinin artarak devam etmesi ve 30- 40 bin tona ulaÅŸması bekleniyor.
Bunun anlamı şu: Türkiye, elindeki 200 bin ton zeytinyağını iç piyasada ve ihracatta satmaya çalışırken bunun üzerine yüzde 20 civarında kaçak Suriye zeytinyağı eklenecek. Bu elbette piyasayı çok olumsuz etkileyecek.
Telefonla görüştüğümüz Antakya’da uzun yıllar Ziraat Odası BaÅŸkanlığı yapan Celal Civelek, Suriye’den kaçak olarak zeytinyağı giriÅŸi olduÄŸunu ve bölgedeki üreticinin bundan olumsuz etkilendiÄŸini söyledi.
Suriye, son 10 yılda zeytinciliÄŸe çok büyük yatırımlar yaptı. Yıllık zeytinyağı üretimi 150 bin tonun üzerinde. Bunun önemli bölümünü, en az 100 bin tonunu iç piyasada tüketiyor. Kalan yağı ise Ä°spanya ve Ä°talya baÅŸta olmak üzere zeytinyağı üretiminde ve ticaretinde güçlü olan ülkelere ham yaÄŸ olarak satıyor. Fakat, savaÅŸ ortamının getirdiÄŸi koÅŸullar nedeniyle Ä°talya ve Ä°spanya’nın bu ülkeden eskisi gibi yaÄŸ almaması iç piyasadaki belirsizlik, Türkiye’ye giriÅŸ çıkışın çok kolay olması kaçak yaÄŸ giriÅŸini cazip kılıyor.
Salih Madra ve Ali Kürşat sistemin işleyişini şu sözlerle anlatıyor:
“Suriye’den 40-50 kiloluk lastik kaplar veya 18 litrelik tenekelerde küçük partiler halinde kamyonet ve benzeri araçlarla kontrol edilmeyen, bir nevi açık sınırdan girip Hatay’daki zeytinyağı fabrikalarına geliyor. Kaçak yaÄŸlar burada Hataylı üreticiler adına müstahsil makbuzu kesilip hem destekleme primi almaya hak kazanıyor hem de resmi yaÄŸa dönüşüyor.
Bu tür yaÄŸlar 20 ton üzeri bir tanker yükü olunca borsa tescili yapılarak zeytinyağı alıcılarına düşük fiyatlarla pazarlanıyor. Zeytin çiftçisi dışında kalan zeytinyağı sektörünün diÄŸer oyuncuları bu beklenmedik ucuz yağın menÅŸeini fazla sorgulamıyor. Gene zeytin üreticisi maÄŸdur ediliyor ve bu haksızlığa kimsenin sesi çıkmıyor.”
Özetle, Suriye’den kaçak olarak giren zeytinyağı millileÅŸtirilerek sofralarımıza giriyor. Yetkililer ise sadece seyretmekle yetiniyor.
Ali Ekber YILDIRIM
www.tarimdunyasi.net
"Ali Ekber YILDIRIM" bütün yazıları için tıklayın...